We kennen ze wel. De club dames die in de jaren tachtig zowel de opkomst, als de hoogtijdagen van de chardonnaydruif in de jaren negentig op terrassen heeft meegemaakt. Niet aan te slepen.
Maar ook tegenwoordig gebeurt het nog met regelmaat: in een vlaag van ‘keuzestress’ (was de ober te vroeg, de omhelzing te lang?) schiet het brein in de gebaande paden. “Heb je ook een Chardonnay?” luidt de inmiddels klassieke vraag. De kelner, allang blij dat hij met deze drukte niet alle open wijnen hoeft op te sommen, knikt en vervolgt zijn weg langs tafels, stoelen en tassen.
Weer een kans gemist! Want zeg nu zelf: die chardonnaydruif, die kennen we nu toch wel? WijDrinkenWijn zoekt naar alternatieven en zet eens wat anders op de kaart. Vandaag, Viognier: een volle bos bloemen op een zomers terras.
Alle druiven komen uit Frankrijk. Dat is niet correct, maar laten we het voor het gemak even zo houden. Want de viognierdruiven en wijnen die je tegenwoordig ook in Chili, Zuid-Afrika, Australië en zelfs in landen als Zwitserland en Italië vindt, stammen af van zijn Franse zuster. De bakermat, die ligt in het zuiden van Frankrijk. In de Rhône om precies te zijn.
Hoe het druifje daar aankwam en aan zijn naam komt? Daar lopen de meningen over uiteen. Logisch lijkt de verwijzing naar de stad Vienne, waar de Romeinen (dus de druiven komen niet uit Frankrijk!) de druiven al in de 3e eeuw naartoe zouden hebben gebracht. Legendarischer, en leuker om te vertellen, is het verhaal dat de naam een afgeleide zou kunnen zijn van Gehennae, oftewel, “de weg naar de hel”. Want die viognier, dat bleek een taaie te zijn om te verbouwen…
De druif is klein van stuk, de opbrengst is laag en de plant is zeer ontvankelijk voor ziektes, zoals meeldauw. Dit bleek een voorname reden te zijn de viognier tijdenlang niet op grote schaal te verbouwen of, in tijden van oorlog of economisch malheur, überhaupt te oogsten. Pas sinds de jaren zestig begint de druif weer redelijk in zwang te komen bij wijnboeren. En met resultaat, want tegenwoordig verovert deze witte druif ook de Nieuwe Wijnwereld.
Klopt, de viognier is een echte diva. En daar heb je wat voor over. Maar, alles moet kloppen. Oogst je de frèle te vroeg, dan mis je aroma. Ben je te laat? Dan ruik je in de fles eau de cologne van grootmoeder: zwaar geparfumeerd, vet en alcoholisch. Men zegt dat een perfecte oogst samenvalt met een restsuikergehalte dat wijnen kan leveren van 13%. Een stevige witte dus. En laat je niet foppen, hoewel de wijn soms wat zoet kan ruiken, is het meestal echt een droge wijn!
Ze lijken eigenlijk best wel een beetje op elkaar, die Chardonnay en Viognier. Ze geven beide prachtige volle witte wijnen, die, met een beetje hout, heerlijke romig en voluptueus kunnen zijn.
Maar er zijn belangrijke verschillen. Waar op-en-top-chardonnay zweert bij een (nieuw) eikenhouten vat, is de viognier een stuk voorzichtiger. De geur en smaak van een goede Viognier zijn zwanger van bossen bloemen, en, anders dan Chardonnay, is er vaak het zoet van honing en een bittertje van amandelen waar te nemen. Zoet citrusfruit is ook een belangrijk kenmerk. Niet de bekende citroenzuren, of grapefruit, maar een lekker mandarijntje of een partje sinaasappel. En vergeet de abrikozen en perziken niet, want een Viognier kan een echte fruitbom zijn.
Wijnspijs-technisch is het heerlijk een fles Viognier open te trekken. Doordat de viognierwijnen een vol en fruitig mondgevoel geven en een lage(re) zuurgraad kennen, kunnen ze tegen een gepeperd stootje op je bord. Saffraan, gember, kurkuma…bring it on!
Rij dus naar de toko en leef je uit met pittige gerechten uit bijvoorbeeld de Vietnamese, Thaise of Marokkaanse keuken. Maar ook een klassieke Franse maal met bijvoorbeeld pompoen of worteltjes is op het lijf van de viognier geschreven. Het zoetje in de groenten paart goed met de fruitige en bloemige tonen van de wijn.
Koop een Condrieu, het crème de la crème onder de Viogniers van de rechteroever van de Rhône. Condrieu kent sinds 1940 al een AOC-status en wordt gemaakt met 100% viognier. De rotsachtige bodems in combinatie met de verkoelende mistralwinden uit het zuiden, zorgen voor arme gronden en grote temperatuurverschillen langs de steile hellingen, geeft geconcentreerde, zijdezachte wijnen met abrikozen, perziken en bloemige zomerboeketten.
Hier wordt de beste Viognier gemaakt, geen twijfel mogelijk. Met een best prijskaartje, dat wel.
Reminder to yourself: Stel de volgende keer op het terras een andere vraag: “Heb je ook een Viognier?”. Waag het eens. Daar ga je, zeker als chardonnaydrinker, geen spijt van krijgen.
Klik hier voor een lijst van alle in Nederland verkrijgbare Viognier wijnen