Elke wijnliefhebber droomt ervan om zijn eigen wijnkelder of wijncollectie aan te leggen. Als je een wijn enkele jaren in de kelder laat liggen, hoop je natuurlijk dat de kwaliteit van deze wijn verbetert. In onderstaande tekst zullen we ontdekken dat je zowel rode wijn als witte wijn kan bewaren. Hoe lang hangt af van enkele factoren. Opgelet: dit is slechts een leidraad voor het bewaren van wijn en biedt geen volledige garantie op succes. Ter afsluiting geven we nog mee in welke omstandigheden je wijn optimaal kan bewaren.
Je kan een onderscheid maken in de houdbaarheid van witte wijn en rode wijn. Maar laten we ons alvast geen illusies maken, de meerderheid van de wijnen die aangekocht worden in de supermarkt, zijn niet geschikt om lang te bewaren en zijn eerder gemaakt om jong te drinken. Dit komt uiteraard omdat de supermarkten wijn aankopen die vaak binnen de week of maand wordt opgedronken. De wijnmaker speelt hierop in, door de wijn zelf reeds enige tijd te laten rijpen vooraleer deze verkocht wordt. Hoe kan je dan weten hoe lang je jouw aangekochte fles rode of witte wijn kan bewaren? Hiervoor zijn enkele factoren van belang waarmee je rekening kan houden: de prijs, de druif, de kleur en vertrouw gerust op je eigen smaak. Als prijs nemen we 25 EUR als richtpunt, je kan grofweg stellen dat alles onder deze prijs best binnen een jaar na aankoop wordt geproefd. Het verschil in bewaren van rode en witte wijn wordt hieronder toegelicht.
Rode wijn bewaren kan op twee manieren, bewaren na openen of bewaren van oudere flessen. Heb je na een etentje nog wat rode wijn over, met een kurk of een stop erop kan je deze rode wijn bewaren voor enkele dagen in de koelkast. Wil je deze echter langer bewaren, dan is het aan te raden dit te doen op een koele, donkere plaats. Het belangrijkste bij het opleggen van wijnen is dat de temperatuur constant blijft, meer hierover volgt. De ideale temperatuur om de rode wijn te schenken is 18° C.
Bij het rijpen van rode wijn kunnen we zien dat de kleur langzaam verandert, van paarsrood naar een meer roodbruine kleur, tot zelfs een oranjebruine tint - afhankelijk van de oorspronkelijke kleurintensiteit. Wanneer de kleur echter opnieuw afneemt, of koperachtig wordt, zal de wijn té oud zijn. Het proces van rijping van de rode wijn is er een van polyfenolen, met name tanninen. Tannine komt voor in de pitjes, schillen en steeltjes van de druif. Cabernet, Merlot, Syrah, Nebbiolo zijn druiven waarvan wordt aangenomen dat ze een hoog tanninegehalte hebben. Zonder al te technisch te worden, kan men stellen dat tannine de houdbaarheid van de wijn bevordert, omdat deze oxidatie tegengaat. Meer zelfs, door chemische reacties in de fles tussen de duizenden elementen en de tanninen zullen enkele wijnen pas na enkele jaren volledig tot hun recht komen. Kort gesteld; hoe hoger het gehalte tannine, hoe langer je de rode wijn kan bewaren. Het is dus enorm uitdagend om enkele flessen van verschillende ouderdom te vergelijken en zelf uit te zoeken wat de ideale leeftijd is van jouw favoriete wijn.
Enkele typische rode bewaarwijnen zijn: Barolo, Bordeaux Grand Cru, Bourgogne en Vintage Port. Daarentegen zijn Beaujolais, Malbec, Merlot en Zinfandel wijnen die je best maximaal binnen een jaar na aankoop opdrinkt. Al is dit slechts een richtlijn, pakweg een Merlot van hoge kwaliteit wordt dan weer heerlijk ouder, het voornaamste verschil is uiteraard ook de prijs.
Net als bij het bewaren van rode wijn die al geopend is, kan je ook witte wijn bewaren in de koelkast en dit voor een drietal dagen. Aangekochte witte wijn, die je plant te consumeren binnen enkele dagen of weken, kan ook meteen in de koelkast. Het is algemeen gekend dat voor een langere periode rode wijn beter dan witte wijn bewaart, ze bevatten namelijk nauwelijks tanninen. Wel beschikken ze over de nodige zuren, die conserverend werken.
Duitse Riesling of Franse Sauternes ontwikkelen zich uitstekend op fles. Ook zoete witte wijnen uit Oostenrijk of Duitsland bewaren over het algemeen nog enkele jaren. De houdbaarheid van Sauvignon Blanc daarentegen is niet langer dan één jaar. Voorts is, net als bij rode wijn, de prijs een stevige indicator. Het leukste blijf ook hier nog steeds om zelf te experimenteren en na te gaan hoe lang jouw witte wijn nu precies kan bewaren.
Rosé wijnen rijpen zelden echt goed, in tegenstelling tot de rode wijn bevatten ze geen fenolen noch hebben ze de zuren die ervoor zorgen dat de witte wijn kan bewaren. Wel kan je ook deze wijn bewaren in de koelkast, althans tot enkele dagen na openen.
Ten slotte bekijken we eens wat de optimale omstandigheden zijn om wijn te bewaren. We houden rekening met 5 factoren: temperatuur, vochtigheid, licht, lucht en trilling.
De bewaringstemperatuur is samen met de luchtvochtigheid de belangrijkste factor. Een constante temperatuur van om en bij de 12° C lijkt ons de beste standaard. Een constante temperatuur zodat de wijn aan ongewijzigde omstandigheden kan rijpen, de druk in de fles stabiel blijft en de kurk zijn kwaliteiten optimaal behoudt. In ideale omstandigheden bedraagt de luchtvochtigheid 75 %. Een kurk die onvoldoende vocht uit de lucht opneemt, zal dit compenseren door deze uit de wijn te halen. Als gevolg hiervan zal de wijn sneller oxideren en uiteindelijk waardeloos worden.
Wijn bewaren is nog steeds het eenvoudigst in een kelder maar een klimaatkast kan een alternatieve oplossing zijn. Om wijn te bewaren stel je deze idealiter zo weinig mogelijk bloot aan licht, lucht en de daarbij horende geurtjes. Zowel rode wijn als witte wijn bewaren kan door de wijn op zijn zij te leggen, op een plek die zoveel mogelijk trillingvrij blijft, zodat de wijn rustig kan rijpen.